Artsakh Union President Artak Beglaryan and International and Comparative Law Center representative Philippe Raffi Kalfayan, together with representatives of several other Armenian non-governmental organizations, participated in the discussions of the UN Committee against Torture in Geneva on April 22-23. The Committee was examining the periodic report of Azerbaijan. They also held several meetings with various UN mechanisms.
In March the ” International and Comparative Law Center” NGO, “Union for the Protection of the Interests and Rights of the Artsakh People” NGO, “Rights and Justice Center” Tatoyan Foundation, and “Arbane” Foundation published and submitted a joint report to the UN Committee Against Torture, titled “Violations of the Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment and Punishment by Azerbaijan in the Context of Racial/Ethnic Discrimination towards Armenians”.
The speakers delivered statements at the Committee Against Torture’s briefing for non-governmental organizations, presenting first the cases of Azerbaijani torture against Armenians based on ethnic hatred back in April 2016. They emphasized that the impunity of those Azerbaijani crimes led to the 2020-2023 sharp increase in torture and assimilated crimes, as a result of which the whole people of Artsakh were subjected to a ten-month siege and then forced displacement.
Kalfayan and Beglaryan stressed the tortures taking place during the captures of ethnic Armenians and in Azerbaijani detention facilities. They referred to the information shared over Azerbaijani social networks as well as to the testimonies of repatriated Armenian prisoners. In that context, they highlighted the need for active steps by the international community to protect and release Armenians still held as hostages in Azerbaijani prisons.
Taking part as observers in the discussion between the members of the Committee against Torture and the delegation of Azerbaijan, they witnessed the insistence of the Committee to obtain clear responses of the Azerbaijani delegation to the submitted allegations.
Todd Buchwald, Committee Expert, and Country Co-Rapporteur, said “There were many reports of abuses against Armenian prisoners of war. One horrifying video showed an Azerbaijani soldier decapitating a struggling Armenian man, with the assembled crowd clapping and cheering. What steps had been taken to investigate these and other cases of ethnic hatred and prosecute any persons responsible?”
Azerbaijani representatives provided a lot of false information, covering up their mass crimes, undermining the essence of the Karabakh conflict, or justifying the prosecutions against prisoners.
The delegation said that “Azerbaijan rejected claims that Armenian prisoners of war were not treated in accordance with the Geneva Conventions. Prisoners of war were not tortured and received necessary medical care. After the signing of the Trilateral Statement, Azerbaijan had returned all Armenian prisoners of war to Armenia.”
The delegation claimed that “the Prosecutor General’s Office had undertaken investigations regarding the treatment of Armenian detainees captured on video. Some military officers had been found guilty of desecrating Armenian corpses and graves and were issued disciplinary sanctions or prison sentences. Two individuals had been issued prison sentences for the murder of Armenian nationals.”
The Azerbaijani delegation ended by saying “Any recommendations that were not based on facts and reports received from credible sources did not contribute to the review process.”
Kalfayan and Beglaryan also had update and follow-up meetings with the Office of the UN High Commissioner for Human Rights, the UN Working Group on Arbitrary Detention, the UN Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances and representatives of other NGOs in Geneva. During the meetings, they presented the Azerbaijani crimes suffered by Armenians and consequently issues linked with the respective mandate of these bodies.
Արտակ Բեգլարյանն ու Րաֆֆի Քալֆայանը Ժնևում ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեին են ներկայացրել ադրբեջանական հանցագործությունները
«Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի» ներկայացուցիչ Րաֆֆի Քալֆայանը և Արցախ Միության նախագահ Արտակ Բեգլարյանը մի շարք այլ հայկական հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ ապրիլի 22-23-ին Ժնևում մասնակցել են ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեի նստաշրջանին՝ Ադրբեջանի պարբերական զեկույցի դիտարկման վերաբերյալ, ինչպես նաև մի շարք հանդիպումներ են ունեցել ՄԱԿ-ի տարբեր կառույցներում:
Նստաշրջանի օրակարգում էր Խոշտանգումների և այլ դաժան, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի և պատժի դեմ կոնվենցիայի ներքո Ադրբեջանի պարտավորությունների կատարումը: Վերջինիս վերաբերյալ I.C.Law-ն, Իրավունքների և արդարության կենտրոն «Թաթոյան» հիմնադրամը, «Արբանէ» հիմնադրամը և «Արցախի ժողովրդի շահերի ու իրավունքների պաշտպանության միություն» ՀԿ-ն մարտի 18-ին համատեղ զեկույց են ներկայացրել ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների դեմ կոմիտեին՝ ի պատասխան Կոմիտեին ներկայացրած Ադրբեջանի 5-րդ պարբերական զեկույցին:
Խոսնակները ելույթ են ունեցել Խոշտանգումների դեմ կոմիտեի՝ հասարակական կազմակերպությունների համար նախատեսված ճեպազրույցում՝ ներկայացնելով 2016-ից ի վեր ադրբեջանցիների կողմից էթնիկ ատելության հիմքով հայերի նկատմամբ խոշտանգումների դեպքերը: Նրանք ընդգծել են, որ ադրբեջանական հանցագործությունների անպատժելիությունը հանգեցրել է 2020-2023թթ. խոշտանգումների և այլ ոճրագործությունների կտրուկ աճի, որոնց հետևանքով Արցախի ժողովուրդը ենթարկվել է տասնամսյա շրջափակման և ամբողջական ու բռնի տեղահանման:
Քալֆայանն ու Բեգլարյանը հատուկ անդրադարձել են ադրբեջանական բանտերում տեղի ունեցող խոշտանգումներին՝ հղում անելով հայրենիք վերադարձած հայ գերիների վկայություններին: Այդ համատեքստում նրանք կարևորել են միջազգային հանրության գործուն քայլերի անհրաժեշտությունը՝ պաշտպանելու և ազատելու ադրբեջանական բանտերում որպես գերի պահվող հայերին:
Մասնակցելով նաև Խոշտանգումների դեմ կոմիտեի անդամների և Ադրբեջանի պատվիրակության միջև քննարկմանը՝ ՀԿ-ների ներկայացուցիչները հերթական անգամ արձանագրեցին, թե ինչպես են ադրբեջանական իշխանությունները բազմաթիվ կեղծ տեղեկություններ տրամադրում միջազգային հանրության ներկայացուցիչներին, կոծկում իրենց կատարած զանգվածային ոճրագործությունները և ամբողջապես խեղում ղարաբաղյան հակամարտության էությունը:
Կոմիտեի փորձագետ և երկրի համազեկուցող Թոդ Բուխվալդն ասաց, որ բազմաթիվ հաղորդումներ են եղել հայ ռազմագերիների նկատմամբ բռնությունների մասին․
«Մի սարսափելի տեսանյութում երևում էր, թե ինչպես է ադրբեջանցի զինվորը գլխատում տանջվող հայ տղամարդու, իսկ հավաքված ամբոխը՝ ծափահարում և ոգևորում: Ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվել ազգամիջյան ատելության այս և այլ դեպքերը հետաքննելու և մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու համար»։
Ադրբեջանի պատվիրակությունը պատասխանել է, որ Ադրբեջանը ժխտել է հայ ռազմագերիների նկատմամաբ Ժնևի կոնվենցիաներին համապատասխան վերաբերմունք չցուցաբերելու մասին պնդումները։ Ըստ պատվիրակության անդամների՝ ռազմագերիները չեն ենթարկվել խոշտանգումների և ստացել են անհրաժեշտ բժշկական օգնություն, իսկ Եռակողմ հայտարարության ստորագրումից հետո Ադրբեջանը Հայաստան է վերադարձրել բոլոր հայ ռազմագերիներին։
Պատվիրակությունը նաև պնդել է, որ Գլխավոր դատախազությունը հետաքննություն է իրականացրել՝ տեսագրված հայ կալանավորների նկատմամբ վերաբերմունքի վերաբերյալ։ Ըստ նրանց՝ որոշ զինվորականներ մեղավոր են ճանաչվել հայկական դիակները և գերեզմանները պղծելու մեջ և ենթարկվել են կարգապահական տույժերի կամ բանտարկության, իսկ Հայաստանի քաղաքացիների սպանության համար երկու անձ դատապարտվել է ազատազրկման։
Քալֆայանն ու Բեգլարյանը նաև հանդիպումներ են ունեցել ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի, Կամայական ազատազրկման հարցերով աշխատանքային խմբի, Բռնի կամ հարկադիր անհետացումների հարցերով աշխատանքային խմբի և այլ մարմինների ներկայացուցիչների հետ: Հանդիպումների ընթացքում նրանք ներկայացրել են տվյալ մարմինների լիազորություններին առնչվող ադրբեջանական հանցագործություններն ու հիմնախնդիրները, որոնց բախվել և բախվում են հայերն Արցախում ու Հայաստանում:
